Reis door het echte Cuba: van het ritme van havana tot tabaksvalleien en tropische stranden

Ontdek het echte Cuba: van het ritme van Havana en de tabaksvalleien van Viñales tot kleurrijk Trinidad en tropische stranden. Je vindt wanneer je het beste reist (en wat het orkaanseizoen betekent), hoe het zit met toeristenkaart, verzekering en D’Viajeros, plus praktische tips voor geld, internet en vervoer (Viazul, colectivos, oldtimers). Met kant-en-klare routes voor 7-10 of 14 dagen, casas particulares en eet- en cultuurtips reis je soepel rond en beleef je Cuba als een local.

Beste reistijd en reisvoorwaarden voor Cuba

De droogste en meest stabiele maanden voor Cuba lopen grofweg van november tot en met april: warme dagen, lagere luchtvochtigheid en weinig regen, ideaal als je veel wilt rondreizen. Mei en juni brengen korte, vaak verfrissende buien en een groen landschap met gunstigere prijzen, terwijl het orkaanseizoen officieel juni tot november duurt, met de piek in augustus-oktober; plan dan flexibel en volg het weer. Rond kerst, nieuwjaar en juli-augustus is het drukker en duurder. Voor je reis heb je in de regel een toeristenkaart (visum) nodig die 30 dagen geldig is en meestal eenmalig te verlengen; je regelt die via luchtvaartmaatschappij, touroperator of consulaat. Daarnaast heb je een geldig paspoort, een retour- of doorreisticket en het adres van je eerste overnachting nodig.

Medische reisverzekering is verplicht; zorg dat je polis expliciet medische zorg in Cuba dekt, anders moet je ter plekke een lokale verzekering afsluiten. Sinds de invoering van het digitale D’Viajeros-formulier vul je binnen 72 uur voor aankomst online je gegevens in en ontvang je een QR-code voor bij de grens. Er zijn momenteel geen test- of vaccinatieplichten, maar eisen kunnen veranderen, dus check vlak voor vertrek. Let op: een bezoek aan Cuba kan betekenen dat je daarna niet meer met ESTA naar de VS mag reizen en een visum moet aanvragen. Tot slot: bescherm je tegen muggen en neem noodzakelijke medicatie mee, want niet alles is altijd beschikbaar.

Visum (toeristenkaart), verzekering en inreisregels

Voor Cuba heb je meestal een toeristenkaart nodig die je via airline, touroperator of consulaat regelt; die is doorgaans 90 dagen geldig en vaak ter plekke te verlengen. Let op de route: vlieg je via de VS, dan heb je een roze kaart nodig, anders een groene. Je hebt een geldig paspoort, retour- of doorreisticket en het adres van je eerste overnachting nodig. Medische reisverzekering is verplicht; neem een Engelstalig of Spaanstalig bewijs mee dat expliciet medische dekking in Cuba vermeldt, anders koop je bij aankomst een lokale polis.

Binnen 72 uur voor vertrek vul je het digitale D’Viajeros-formulier in en krijg je een QR-code voor de grens. Kom je uit een gelekoortsgebied, dan kan een vaccinatiebewijs gevraagd worden. Let ook op: een bezoek aan Cuba kan je later uitsluiten van reizen met ESTA naar de VS.

Weer en seizoenen (droge tijd, orkaanseizoen, drukte)

Cuba kent een duidelijke droge tijd van november tot en met april: warme, zonnige dagen, lagere luchtvochtigheid en weinig regen, ideaal voor rondreizen en stadswandelingen. In deze maanden liggen temperaturen meestal tussen 24 en 29 graden, met koele avonden aan de kust door de passaatwind. De natte periode loopt van mei tot oktober met korte, felle buien in de middag en hogere luchtvochtigheid; het orkaanseizoen valt officieel van juni tot november, met een piek in augustus tot en met oktober, dus plan flexibel en volg het weer.

Drukste periodes zijn kerst en nieuwjaar, februari-maart (hoogseizoen) en juli-augustus door lokale vakanties. Voor scherpe prijzen mik je op mei-juni of september, met meer kans op regen maar minder drukte.

Veiligheid en gezondheid (vaccins, muggen, apotheken)

Cuba is over het algemeen veilig, maar je blijft alert op zakkenrollers in drukke straten en op stranden. Voor gezondheid is een up-to-date DTP-prik en hepatitis A sterk aan te raden; voor langere of avontuurlijke reizen kun je ook denken aan buiktyfus, hepatitis B of rabiës, afhankelijk van je plannen. Malaria komt praktisch niet voor, maar dengue, zika en chikungunya worden door muggen overgedragen, dus smeer consequent DEET of icaridine, draag lichte lange kleding en slaap waar mogelijk met horren of airco.

Drink flessenwater en let op ijs. Apotheken hebben regelmatig tekorten; neem je eigen basisset mee met persoonlijke medicatie, pijnstillers, ORS, pleisters en muggenspray. Een medische reisverzekering is verplicht en handig als je onverwacht zorg nodig hebt.

[TIP] Tip: Plan tussen november-april; regel toeristenkaart, retourticket en medische verzekering.

Praktische voorbereiding: geld, internet en vervoer

Geld regelen in Cuba begint met contant: neem voldoende euro’s mee, want pinnen en betalen met buitenlandse kaarten werkt niet overal en kaarten van Amerikaanse banken werken meestal niet. Je wisselt euro’s naar CUP bij banken, CADECA of soms in hotels; check de actuele koers en houd kleine biljetten bij de hand voor taxi’s en fooi. In MLC-winkels betaal je met een prepaid MLC-kaart of geschikte bankkaart; contant werkt daar niet. Voor internet kun je kiezen voor een ETECSA-sim (Cubacel Tur) of Nauta-wifi-kaarten voor hotspots; 3G/4G is prima in steden, trager op het platteland.

Internationale eSIMs en roaming kunnen werken maar zijn vaak duur of onbetrouwbaar; een VPN helpt soms bij beperkt bereik van apps. Reken op incidentele stroom- en netwerkonderbrekingen. Vervoer regel je met Viazul-bussen, colectivos (gedeelde taxi’s) of een privéchauffeur; boek populaire trajecten vooraf. Huurauto’s zijn schaars, duur en gevoelig voor brandstoftekorten en pech, dus plan extra tijd en neem een internationaal rijbewijs mee. In steden spreek je vooraf een ritprijs af of vraag om de meter.

Geldzaken en betalen (CUP, euro’s contant, wisselen)

In Cuba betaal je voor alledaagse uitgaven vooral met CUP, terwijl duurdere diensten soms liever euro’s aannemen. Neem voldoende euro’s contant mee in kleine coupures, want pinnen en betalen met buitenlandse kaarten werkt niet altijd en kaarten van Amerikaanse banken werken meestal helemaal niet. Wissel euro’s officieel bij banken, CADECA of soms hotels en vraag om de koers en een bon; op straat krijg je soms een betere koers maar dat brengt risico’s mee.

Houd CUP bij de hand voor taxi’s, snacks en entree’s, en gebruik euro’s voor casas particulares of privérestaurants als dat gevraagd wordt. MLC-winkels rekenen in harde valuta via betaalkaart of prepaid MLC-kaart; contant werkt daar niet. Reken op schommelende koersen, beperkte beschikbaarheid van geldautomaten en neem altijd een cashbuffer mee.

Internet en communicatie (WIFI-kaarten, ESIM/SIM, bereik)

In Cuba kom je online via Nauta-wifi-kaarten voor hotspots in parken, hotels en soms casas particulares, of via mobiel internet van ETECSA. Een toeristen-sim (Cubacel Tur) koop je met paspoort bij ETECSA of vooraf via erkende aanbieders; je krijgt belminuten en databundels, en in steden werkt 4G vaak prima terwijl 3G of geen dekking op het platteland gebruikelijk is. eSIM is beperkt beschikbaar en afhankelijk van toestel en voorraad, dus reken op een fysieke sim als back-up.

Internationale roaming en commerciële eSIM-aanbieders werken soms, maar zijn duur of onbetrouwbaar. Reken op wisselende snelheid, piekdrukte in de avond en incidentele stroom- of netwerkstoringen. Download offline kaarten, bewaar belangrijke reserveringen lokaal en gebruik een VPN als apps haperen.

Vervoer ter plaatse (Viazul, colectivo’s, classic taxis)

Onderstaande vergelijking helpt je snel kiezen tussen Viazul-bussen, colectivo’s (gedeelde taxi’s) en classic taxis voor vervoer binnen Cuba: hoe boek je, wat kost het en wat past bij jouw reisstijl.

Kortom: Viazul is het goedkoopst en voorspelbaar, colectivo’s bieden een goede mix van tijd en gemak, en classic taxis geven maximale flexibiliteit tegen een hogere prijs.

Voor langere afstanden is Viazul de bekendste optie: comfortabele langeafstandsbussen met airco die de meeste populaire routes rijden. Tickets boek je bij voorkeur ruim op tijd online of aan het loket en je komt een halfuur vooraf opdagen, want stoelen zijn beperkt en dienstregelingen kunnen schuiven. Colectivo’s zijn gedeelde taxi’s die je casa vaak voor je regelt; je reist deur-tot-deur, meestal sneller dan de bus en voor een vaste prijs per persoon, maar vertrek hangt af van bezetting.

Classic taxis – de iconische oldtimers – zijn perfect voor stadsritten en dagtours; ze zijn fotogeniek, maar verwacht minder comfort en soms geen gordels. In steden spreek je de ritprijs vooraf af of zoek een metertaxi. Houd rekening met brandstofschaarste en plan altijd wat speling in je schema.

[TIP] Tip: Neem euro’s contant; koop ETECSA-kaarten, download offline-kaarten, gebruik colectivos.

Route-inspiratie: zo bouw je je Cuba-reis op

Begin met kiezen hoeveel tijd je hebt en wat je vibe is: stadsleven, natuur, strand of een mix. Met 7 tot 10 dagen pak je een compacte route: start in Havana (2-3 nachten) voor sfeer en geschiedenis, reis naar Viñales (2 nachten) voor tabaksvalleien en paardentochten, en eindig in Trinidad (2-3 nachten) met koloniale charme en een stranddag in Playa Ancón; wil je relaxen, voeg Varadero of Cayo Santa María toe. Met 14 dagen voeg je Cienfuegos en eventueel Playa Larga/Zapata toe voor natuur en snorkelen, en plan je wat rustdagen.

Wil je het oosten, ga dan voor Camagüey, Santiago de Cuba en Baracoa; reken op langere reistijden en overweeg in- of uitvliegen via Holguín om terugrijden te vermijden. Bouw je schema rond reisdagen van Viazul of colectivo’s, laat ruimte voor vertragingen en check vooraf vertrekpunten en tijden. Wissel drukke steden af met natuur en strand, plan maximaal drie verplaatsingen per week en houd één bufferdag aan het einde voor onverwachte changes. Zo blijft je route haalbaar én afwisselend.

7-10 dagen klassiek: havana – viñales – trinidad – varadero

In 7 tot 10 dagen proef je de essentie van Cuba met een logische west-midden route. Start in Havana met 2 à 3 nachten: dwaal door Habana Vieja, pak de Malecón bij zonsondergang en ga voor een oldtimerrit om de wijken te verkennen. Reis daarna naar Viñales voor 2 nachten; fiets of rijd te paard langs tabaksvelden en mogotes en bezoek een finca voor een sigaar- en koffietour.

Zet koers naar Trinidad voor 2 à 3 nachten: kleurrijke straten, livemuziek op de trappen en een dagje Playa Ancón of de Salto del Caburní waterval. Sluit af met 1 à 2 nachten Varadero voor strand en snorkelen. Plan je verplaatsingen met Viazul of colectivo’s, boek populaire trajecten vooraf en laat wat speling voor vertragingen.

14 dagen natuur en strand: west en midden met cienfuegos

In twee weken combineer je moeiteloos highlights met rust. Start in Havana voor sfeer, muziek en koloniale pleinen, reis dan naar Viñales voor tabaksvalleien, grotten en uitzichtpunten bij zonsopkomst. Via Playa Larga in de Zapata­-schiereiland duik je de natuur in: snorkelen bij Cueva de los Peces, flamingo’s en mangroves in de Bahia de Cochinos. Cienfuegos is je elegante tussenstop met art-deco en de baai, plus een dagtocht naar de El Nicho­-watervallen.

Daarna door naar Trinidad voor geplaveide straten, livemuziek, Topes de Collantes voor hikes en relaxen op Playa Ancón. Sluit af met 2 à 3 nachten strand op Varadero of Cayo Santa María. Plan reisdagen met Viazul of colectivo’s, boek populaire trajecten vooraf en kies casas particulares voor persoonlijke tips en flexibel ontbijt.

Oost-Cuba avontuur: camagüey – santiago – baracoa

Begin in Camagüey, de stad van doolhofstraten en intieme pleinen, waar je per bici-taxi langs kunstgaleries en de beroemde tinajones zoeft. Reis door naar Santiago de Cuba voor rumba, son en geschiedenis: struin door El Tivolí, bezoek het Castillo del Morro bij zonsondergang en duik in de trova-scene. De rit naar Baracoa voert over de spectaculaire La Farola-bergweg; eenmaal daar wacht je weelderig regenwoud, cacao- en kokoskeuken, hikes op El Yunque, rivieren om in te poedelen en rustige stranden als Maguana.

Afstanden zijn lang, dus plan met Viazul of colectivo’s en bouw buffertijd in. Overweeg invliegen op Holguín of uitvliegen vanaf Santiago om reistijd te besparen. Reken op tropische buien, maar ook op grote beloning.

[TIP] Tip: Start in Havana, via Viñales naar Trinidad; eindig ontspannen in Varadero.

Overnachten, eten en cultuur

Slapen doe je het leukst in casas particulares: kleinschalige B&B’s bij mensen thuis waar je een eigen kamer met badkamer hebt en vaak voor een klein bedrag ontbijt krijgt; je host regelt graag taxi’s of tours en geeft tips die je nergens anders vindt. Hotels lopen uiteen van gerenoveerde iconen in Havana tot all-inclusives in Varadero en de Cayos; service en voorzieningen kunnen wisselen, dus lees recentere reviews en boek tijdig in het hoogseizoen. Reken soms op stroomonderbrekingen en neem een wereldstekker mee, want 110/220V komt door elkaar voor. Eten doe je het best in paladares, privérestaurants met meer creativiteit dan staatszaken; verwacht rijst en bonen, varkens- of kipgerechten en aan de kust veel vis en kreeft.

Door beperkte import is aanbod soms wisselend, dus snacks of speciale dieetproducten neem je zelf mee. Vegetarisch kan, vegan is lastiger maar niet onmogelijk met wat uitleg. Drink flessenwater en probeer vers fruit en Cubaanse koffie. Fooi is onderdeel van het inkomen: reken in restaurants op ongeveer tien procent en geef kleine fooien aan muzikanten en dragers. Cultuur vind je op straat: son, salsa en rumba klinken overal, van casas de la música tot pleinen. Met een paar Spaanse zinnen en een open houding haal je het beste uit elke ontmoeting.

Casas particulares en hotels: wat past bij je

Kies je voor een casa particular, dan slaap je bij mensen thuis in een privékamer met eigen badkamer en vaak ontbijt op maat. Je krijgt lokale tips, hulp bij het regelen van taxi’s en tours en een blik in het dagelijks leven; ideaal als je authenticiteit zoekt en het niet erg vindt dat comfort (waterdruk, wifi) soms wisselt. Hotels bieden doorgaans meer voorspelbare voorzieningen zoals zwembad, lift, roomservice en stabielere airco en wifi; handig met kinderen of als je all-inclusive gemak zoekt in Varadero of de Cayos.

Wil je sfeer en contact, ga voor casas; wil je zorgeloos comfort, dan past een hotel beter. Boek vroeg in het hoogseizoen, lees recente reviews en check de ligging ten opzichte van bezienswaardigheden.

Eten en drinken: wat je wél vindt en waar je op let

In Cuba eet je simpel maar smaakvol: veel rijst met bonen, kip of varkensvlees, en aan de kust verse vis en kreeft. In paladares vind je de meeste variatie, met salades, zoete aardappel, yuca en tostones; aanbod hangt wel af van wat er die dag is. Fruit, eieren en brood zijn er vaak bij ontbijt, snacks en speciale dieetproducten neem je beter zelf mee.

Vegetarisch lukt meestal, vegan vraagt extra uitleg. Drink flessenwater, kies drukke zaken voor snelle omloop en wees voorzichtig met ijs buiten toeristische restaurants. Probeer Cubaanse koffie, guarapo of een mojito met lokale rum. Betaal bij voorkeur contant, geef een kleine fooi en leg allergieën duidelijk uit in het Spaans.

Etiquette en fooi: muziek, dans en taal

Cuba is warm en sociaal, dus je mag meedoen zolang je respect toont. In restaurants geef je meestal rond tien procent fooi; bij livemuziek is een kleine bijdrage in de hoed of rechtstreeks aan de band normaal, zeker als je een verzoekje doet of mee danst. Vraag altijd even toestemming voor je iemand fotografeert en blokkeer het danspodium niet; raak instrumenten niet aan.

In casas de la música geldt: bestel iets, klap mee en laat ruimte op de vloer. Basis-Spaans opent deuren: hola, buenos días, por favor, gracias, disculpa en cuánto cuesta brengen je ver. Spreek rustig, glimlach en wees beleefd bij onderhandelen op markten. In kerken en officiële gebouwen kleed je je bedekt en respecteer je rijen en wachtnummers.

Veelgestelde vragen over cuba travel

Wat is het belangrijkste om te weten over cuba travel?

Voor Cuba heb je een toeristenkaart (visum), reisverzekering en retourticket nodig. Beste reistijd is droog seizoen (nov-apr); orkanen jun-nov. Betaal vooral contant euro’s, wissel lokaal; internet via ETECSA-WiFi/ESIM beperkt; vervoer Viazul, colectivo’s, classic taxis.

Hoe begin je het beste met cuba travel?

Begin met een logische route (Havana-Viñales-Trinidad-Varadero), reserveer casas particulares, koop toeristenkaart en reisverzekering. Neem voldoende euro’s mee, installeer offline kaarten, reserveer Viazul-tickets, en plan internet via ETECSA-WiFi-kaarten of beperkt werkende eSIM/SIM.

Wat zijn veelgemaakte fouten bij cuba travel?

Veelgemaakte fouten: rekenen op pinpas/creditcard i.p.v. contant euro’s; reizen in orkaanseizoen zonder flexibiliteit; Viazul/collectivo’s te laat boeken; onvoldoende muggenbescherming/medicatie; beperkte menukeuze onderschatten; geen fooi/kleingeld; CUP-wisselkoersen negeren; verbinding/ESIM overschatten; reistijden onderschatten.