Cuba bruist van son en salsa: van de Malecón in Havana en de mogotes van Viñales tot Trinidads koloniale charme en turkooisblauwe stranden. Ontdek slimme routes, de beste reistijd en praktische tips over vervoer (Viazul, colectivos), geld, internet en overnachten in casas particulares. Zo plan je relaxed een reis vol muziek, historie en warme ontmoetingen met locals.
Cuba in het kort
Cuba is het grootste eiland van het Caribisch gebied, met Havana als bruisende hoofdstad vol pastelkleurige koloniale gevels, oldtimers en muziek op elke straathoek. Je ontdekt er afwisselende landschappen: de tabaksvalleien van Viñales met kalksteenrotsen, UNESCO-steden als Trinidad en Cienfuegos, tropische stranden bij Varadero en de cayos, en het ruigere oosten rond Santiago de Cuba en de Sierra Maestra. De ziel van Cuba zit in son, salsa en rumba, in sigaren en rum, én in de gastvrijheid van casas particulares waar je bij families overnacht en in paladares huisgemaakt eet. Reizen doe je met Viazul-bussen, colectivos of een huurauto; afstanden lijken kort, maar het tempo ligt laag.
Het klimaat is tropisch met een droge, zonnige periode van ongeveer november tot april en een nattere, warmere tijd daarna met kans op orkanen tussen augustus en oktober. Geldzaken vragen voorbereiding: de Cubaanse peso (CUP) is de valuta, pinautomaten werken niet altijd en cash euro’s meenemen is handig. Internet via 3G/4G en wifi-hotspots werkt, maar kan traag of wisselvallig zijn. Je hebt doorgaans een toeristenkaart nodig en een geldige zorgverzekering die in Cuba dekt. Spaans is de voertaal; met een paar basiszinnen kom je sneller in contact. Cuba verrast je met geschiedenis, ritme en een relaxte vibe die je nergens anders vindt.
[TIP] Tip: Neem voldoende contant euro’s mee; digitale betalingen werken vaak niet.
Hoogtepunten en routes
Cuba verken je het best met een logische route die cultuur, natuur en strand mixt. Begin in Havana voor koloniale architectuur, live muziek en de Malecón, en trek daarna naar Viñales voor tabaksvelden, grotten en kalksteenrotsen. Via de Varkensbaai en Cienfuegos rij je door naar Trinidad, waar keienstraatjes, pastelkleurige herenhuizen en nabijgelegen stranden bij Playa Ancón zorgen voor een perfect ritme van sightseeing en relaxen. Met 10 tot 14 dagen pak je dit west- en centraal-Cuba rondje comfortabel mee; voeg een paar dagen Varadero of de cayos toe als je meer strand wil.
Heb je drie weken, ga dan verder oostwaarts via Camagüey naar Santiago de Cuba voor Afro-Cubaanse ritmes en de Sierra Maestra voor bergwandelingen. Reizen kan met Viazul-bussen, colectivos of een huurauto; reken op lagere snelheden en plan niet te krap. Kies je accenten op basis van je interesse: meer musea en muziek in Havana en Santiago, meer natuur in Viñales en Topes de Collantes, en ongereptere stranden bij Cayo Santa María of de oostkust. Zo bouw je een route die echt bij je past.
West-Cuba: havana en viñales
In Havana duik je meteen in de energie van Habana Vieja, waar pleinen met koloniale gevels, het Capitool en vintage auto’s het straatbeeld kleuren. Slenter langs de Malecón bij zonsondergang, luister naar live son en salsa in kleine bars en proef de sfeer in paladares en op dakterrassen met uitzicht over de stad. Neem een kijkje bij het Museo de la Revolución of street art in Fusterlandia als je wat dieper wil graven.
Daarna rijd je in zo’n drie uur naar Viñales, een groen dal met iconische kalksteenheuvels (mogotes) en tabaksboerderijen. Hier wandel of rijd je te paard tussen rode aarde en droogschuren, bezoek je een kleine tabaksfamilie, vaar je door de Cueva del Indio en geniet je bij zonsopkomst van het uitzicht vanaf het Mirador de Los Jazmines. Overnachten doe je het leukst in een casa particular.
Centraal-Cuba: trinidad en cienfuegos
In Trinidad stap je een tijdcapsule binnen met kasseienstraatjes, pastelgekleurde herenhuizen en muziek die ’s avonds rond Plaza Mayor klinkt. Beklim een toren voor uitzicht op daken en het Valle de los Ingenios, waar oude suikerrietplantages en de Manaca Iznaga-toren je terugvoeren in de geschiedenis. Zin in natuur? In Topes de Collantes wandel je door koele bossen naar watervallen zoals Salto del Caburní, terwijl Playa Ancón dichtbij ligt voor een relaxte strandpauze.
Cienfuegos, de “Parel van het Zuiden”, verrast je met Franse invloeden: elegante gevels rond Parque José Martí, het Teatro Tomás Terry en een mooie malecón. In Punta Gorda bewonder je het excentrieke Palacio de Valle, kijk je uit over de baai en kun je per boot naar Castillo de Jagua of snorkelen bij Rancho Luna.
Oost-Cuba: santiago de Cuba en sierra maestra
Santiago de Cuba voelt rauw en ritmisch, met muziek die uit ramen stroomt rond de Casa de la Trova en straten die leven tot laat. Je slentert langs het Parque Céspedes, bezoekt het kasteel El Morro aan de baai en eert helden op Cementerio Santa Ifigenia, waar José Martí en Fidel Castro liggen. In juli barst het carnaval los, maar het hele jaar proef je Afro-Cubaanse invloeden in son, rumba en tumba francesa.
Vanuit de stad rij je zo de Sierra Maestra in: koeler, groener en ruiger. Hike naar de Comandancia de la Plata, het voormalige rebellenhoofdkwartier, of pak met een gids de uitdagende route naar Pico Turquino, met 1.974 meter het dak van Cuba. Plan vroeg, neem water mee en reken op wisselvallig weer.
[TIP] Tip: Combineer Havana, Viñales en Trinidad; reserveer Viazul-bussen een week vooraf.
Beste reistijd en klimaat
Cuba heeft een tropisch klimaat met twee duidelijke seizoenen: een droge, relatief koele periode van ongeveer november tot en met april en een warmere, nattere periode van mei tot en met oktober. De droge maanden gelden voor veel reizigers als de beste reistijd dankzij veel zon, lagere luchtvochtigheid en aangenamere nachten, al kunnen aan de noordkust winterse “nortes” voor wind en verkoeling zorgen. De zuidkust, rond Trinidad en Santiago de Cuba, is in de winter vaak iets warmer en rustiger op zee. In het regenseizoen krijg je meestal korte, hevige buien in de namiddag; alles staat dan frisgroen en de stranden zijn rustiger.
Houd rekening met het orkaanseizoen van juni tot november, met een piek in augustus en september. Regionale verschillen zijn groot: Baracoa is doorgaans natter, terwijl het binnenland en de Sierra Maestra op hoogte koeler zijn, ideaal voor hikes tussen december en maart. April en november zijn fijne schoudermaanden met veel zon en warm zeewater, dat het hele jaar door zwemwaardig blijft. Plan je route op basis van je interesses en speel met deze seizoensnuances voor de beste ervaring.
Seizoenen, orkaantijd en feestdagen
Cuba kent een droge periode van november tot en met april met veel zon, lagere luchtvochtigheid en af en toe frisse “nortes” aan de noordkust, en een nattere, warmere periode van mei tot en met oktober met korte, felle buien in de middag. De orkaantijd loopt van juni tot november, met een piek in augustus en september; dan plan je het best flexibel en volg je lokale updates. Feestdagen en festivals kleuren je reis: 1 januari (Triomf van de Revolutie) en 1 mei (Dag van de Arbeid) brengen parades en soms sluitingen, 26 juli is een belangrijke herdenkingsdag, in juli barst carnaval in Santiago los, in januari swingt het Havana Jazz Festival en half december lichten de Parrandas van Remedios de nachten op.
In deze periodes is het drukker en boek je vervoer en casas eerder.
Weer per regio en strandcondities
Het weer in Cuba verschilt per regio en dat merk je direct aan de stranden. Aan de noordkust, van Havana tot Varadero en de cayos, zorgen winterse “nortes” voor meer wind, golven en soms zeewier, terwijl het water meestal helder blijft in de droge maanden. De zuidkust, rond de Varkensbaai, Trinidad en Santiago de Cuba, is in de winter vaak rustiger en beschut, met kalmer water dat ideaal is om te snorkelen.
In het oosten is het over het algemeen warmer; Baracoa is het natst en kan tropische buien krijgen, maar tussen buien door klaart het snel op. Op de cayos profiteer je bijna het hele jaar van glashelder, turquoise water. Zicht onder water is het best in de droge periode; in het regenseizoen kan deining en afspoeling de helderheid verminderen. Water is doorgaans 24-30 °C.
[TIP] Tip: Vermijd orkaanseizoen; reis tussen december en april voor droog, stabiel weer.
Praktische tips voor je reis naar Cuba
Regel eerst je toeristenkaart en zorg dat je zorgverzekering Cuba dekt; zonder die twee kom je vaak niet ver. Neem voldoende contant geld mee (liefst euro’s) omdat pinautomaten en buitenlandse kaarten niet altijd werken en koersverschillen groot kunnen zijn; wissel bij officiële loketten en houd klein geld paraat voor fooi en taxis. Internet is beschikbaar via 3G/4G en wifi-hotspots van ETECSA, maar het kan traag zijn; koop ter plekke een (toeristen)sim en download offline kaarten. Overnachten in casas particulares is gezellig en betaalbaar; hosts helpen je vaak met vervoer en tips.
Reizen kan met Viazul-bussen, gedeelde taxi’s (colectivos) of een huurauto; plan ruim, rijd niet in het donker en reken op kuilen, dieren en soms brandstofschaarste. In restaurants is 10% fooi gebruikelijk en in paladares eet je vaak het lekkerst. Drink flessenwater, neem muggenmiddel en een kleine reisapotheek mee. Stop een universele reisstekker in je tas, want 110V en 220V komen door elkaar voor. Met een paar Spaanse basiszinnen, geduld en flexibele planning reis je zorgeloos door Cuba en haal je het meeste uit elke dag.
Geld, wisselen, fooi en internet
In Cuba betaal je vooral met Cubaanse peso (CUP), terwijl toeristische diensten soms prijzen in harde valuta communiceren. Neem voldoende contant geld mee, bij voorkeur euro’s, want pinautomaten en kaartbetalingen werken niet altijd en de koers kan ongunstig zijn. Wissel het liefst bij officiële loketten of banken en houd kleine biljetten bij de hand voor taxi’s, snacks en fooien. In restaurants is circa 10% fooi gebruikelijk; voor gidsen en muzikanten geef je naar waarde, liefst in CUP of kleine eurobiljetten.
Internet werkt via ETECSA: je koopt een toeristen-sim of e-sim met databundel op het vliegveld of in ETECSA-winkels, op naam en met paspoort. Snelheid en dekking verschillen per regio; download offline kaarten, houd een VPN achter de hand en reken op af en toe traag of wegvallend bereik.
Vervoer: Viazul, collectivo en huurauto
Twijfel je tussen Viazul, een collectivo of een huurauto in Cuba? De tabel hieronder vergelijkt kosten, hoe je boekt en hoe flexibel/ snel je reist op een typische route zoals Havana-Viñales.
| Vervoer | Kostenindicatie | Boeken / regelen | Reistijd & flexibiliteit |
|---|---|---|---|
| Viazul (touristenbus) | ca. 15-20 USD p.p. (Havana-Viñales), bagage inbegrepen | Online via viazul.com of aan het station; in hoogseizoen enkele dagen vooraf reserveren; paspoort vereist | ±4,5-5 uur; vaste dienstregeling, airco; minder flexibel, kan uitverkocht raken |
| Collectivo (gedeelde taxi) | ca. 20-30 USD p.p., vaak deur-tot-deur; prijs onderhandelbaar | Regel via casa-eigenaar/hostel of lokaal taxi-netwerk; vertrek meestal wanneer auto vol is; betaling meestal contant (USD/EUR/CUP) | ±3-4 uur; sneller en flexibeler dan bus; comfort en bagageruimte variëren |
| Huurauto | ca. 70-120 USD per dag excl. brandstof/borg; verplichte verzekering | Maanden vooraf reserveren via staatsagentschappen (o.a. Cubacar, Havanautos, Rex); schaarse beschikbaarheid en eventuele one-way toeslagen | ±3,5-4 uur; maximale vrijheid en stops; rekening houden met brandstofschaarste, wegcondities en parkeren in steden |
Kortom: Viazul is het voordeligst en voorspelbaar, collectivo’s zijn sneller en deur-tot-deur, en een huurauto biedt ultieme vrijheid maar kost meer en vergt meer planning.
Viazul is het landelijke busnetwerk voor reizigers: betaalbaar, redelijk comfortabel en met airco die soms fris staat; boek bij voorkeur vooraf online of bij het loket, want ritten raken vol en je checkt in met je paspoort. Colectivos zijn gedeelde taxi’s tussen populaire plaatsen, sneller en flexibeler dan de bus; je spreekt de prijs vooraf af, deelt de kosten met anderen en wordt vaak bij je casa opgepikt.
Een huurauto geeft maximale vrijheid, maar is schaars en duur: reserveer vroeg, check verzekering en borg, en reken op brandstofschaarste. Rijd overdag, want kuilen, loslopende dieren en beperkte bewegwijzering maken nachtritten riskant. Tank tijdig, gebruik offline kaarten en houd rekening met mogelijke one-way toeslagen en parkeerkosten.
Overnachten: casas particulares of resort
Overnachten in Cuba kan intiem bij locals of zorgeloos aan het strand. Hieronder de keuze tussen casas particulares en resorts in een notendop.
- Casas particulares: kleinschalige B&B’s bij Cubaanse families (met vergunning) met een privékamer, eigen badkamer en airco; waterdruk kan wisselen. Ontbijt en soms diner mogelijk, vaak contant betalen, je verblijf wordt geregistreerd; centrale ligging en directe steun aan de familie met waardevolle lokale tips.
- Resorts: vooral in Varadero en op de cayos; all-inclusive met zwembaden, strand, buffet en animatie. Comfort en gemak staan voorop, met doorgaans stabielere wifi en stroom, maar minder van het echte straatleven.
- Beste van twee werelden: reis rond in casas voor sfeer en contact, en sluit af met een paar luie stranddagen in een resort. Neem voldoende contant geld mee voor betalingen in casas.
Kies wat past bij je reisstijl en budget. Een slimme mix geeft je zowel het Cubaanse straatleven als ontspannen strandtijd.
Veelgestelde vragen over cuba
Wat is het belangrijkste om te weten over cuba?
Cuba is veilig, sfeervol en uniek: koloniale steden, tabaksvalleien en Caribische stranden. Reis tussen Havana, Viñales, Trinidad en Santiago. Beste reistijd december-april; orkaanseizoen juni-november. Cash is essentieel; internet beperkt maar groeiend.
Hoe begin je het beste met cuba?
Start met 10-14 dagen: Havana en Viñales, daarna Trinidad en Cienfuegos; extra tijd? Santiago of Sierra Maestra. Regel toeristenkaart en verzekering, boek casas particulares, kies Viazul, colectivo of huurauto, wissel euro’s officieel.
Wat zijn veelgemaakte fouten bij cuba?
Veel reizigers onderschatten afstanden en brandstofschaarste, boeken te laat rond feestdagen, en negeren orkaanseizoen. Reken niet op stabiel internet of alle pinautomaten/kaarten. Reserveer Viazul/collectivo vroeg, draag kleingeld voor fooien, check strandcondities per regio.
