Zin om Cuba te beleven als een local? Je krijgt compacte, praktische tips over reisdocumenten en beste reistijd, geldzaken (CUP/MLC), internet, vervoer (Viazul, taxi colectivo, huurauto), slapen in casas particulares en eten in paladares. Met route-ideeën voor 10-14 dagen of 2-3 weken en must-do’s van Havana tot Baracoa reis je relaxed en goed voorbereid.
Praktische reistips Cuba: voorbereiding en planning
Cuba verken je het relaxedst als je vooraf een paar basics regelt. Je hebt een geldig paspoort nodig en meestal een toeristenkaart, die je via je airline of reisbureau kunt krijgen, plus een reisverzekering die medische kosten dekt. Vul enkele dagen voor vertrek het digitale inreisformulier D’Viajeros in en bewaar de QR-code op je telefoon. De beste reistijd is grofweg november tot en met april, met minder regen en lagere luchtvochtigheid; in de orkaanseizoenmaanden augustus tot oktober plan je flexibel en houd je weersupdates in de gaten. Geld vraagt wat voorbereiding: de CUC bestaat niet meer, je betaalt lokaal in CUP en in MLC-winkels met kaart, maar niet alle buitenlandse kaarten werken en pinautomaten zijn onbetrouwbaar. Neem dus voldoende euro’s mee in kleine coupures om officieel te wisselen bij banken, hotels of CADECA-kantoren, en verdeeld over meerdere plekken.
Drink geen kraanwater, neem basismedicatie mee en check of je vaccinaties up-to-date zijn. Voor internet koop je een Cubacel (toeristen)sim of NAUTA-kaarten voor wifi-hotspots; reken op wisselende snelheid. Accommodaties boek je het makkelijkst als casas particulares, vaak inclusief ontbijt; in het hoogseizoen reserveer je vooruit. Voor vervoer kun je Viazul-bussen of taxi colectivo’s plannen; huurauto’s zijn schaars en brandstof kan variëren, dus leg reserveringen vroeg vast. Handig om mee te nemen: universele stekker, powerbank, kopieën van je documenten en offline kaarten. Zo ga je goed voorbereid op pad.
Reisdocumenten, toeristenkaart en beste reistijd
Voor Cuba heb je een paspoort nodig dat bij aankomst nog minstens zes maanden geldig is, plus een retour- of doorreisticket en een medische reisverzekering die ook covid-gerelateerde zorg dekt. Je vult vóór vertrek het digitale D’Viajeros-formulier in en bewaart de QR-code op je telefoon. De toeristenkaart (tarjeta del turista) regel je via je airline, een reisbureau of het consulaat; die is doorgaans 30 dagen geldig en ter plaatse te verlengen, dus houd de kaart bij je paspoort.
Kinderen hebben een eigen paspoort en toeristenkaart nodig. De beste reistijd is de droge periode van november tot en met april: minder regen, lagere luchtvochtigheid en aangename temperaturen. In de natte periode mei-oktober valt er vaker een bui en is er kans op orkanen, vooral in augustus-oktober, dus plan dan flexibel en volg het weer.
Geld en betalen: euro’s, CUP/MLC, pinnen en wisselen
In Cuba betaal je officieel met de CUP, terwijl MLC-winkels prijzen in vrij inwisselbare valuta hanteren en meestal alleen kaartbetalingen accepteren. Neem vooral euro’s mee in kleine coupures; die wissel je bij CADECA-kantoren, banken of hotels tegen een officiële koers. Pinnen werkt soms met Visa of Mastercard die niet door een Amerikaanse bank zijn uitgegeven, maar automaten zijn onbetrouwbaar en hebben lage limieten, dus reken niet volledig op je pas.
In MLC-winkels kun je vaak betalen met een internationale kaart of met een prepaid MLC-kaart voor toeristen die je lokaal koopt en oplaadt. Privébedrijven en casas particulares accepteren vaak liever euro’s of CUP contant. Vermijd wisselen op straat vanwege risico op vals geld en ongunstige koersen, en spreid je cash over meerdere plekken.
Gezondheid, verzekering en internet/simkaart
Voor Cuba is een medische reisverzekering verplicht en daar kan bij aankomst actief naar worden gevraagd, dus neem je polis en noodnummer geprint en digitaal mee. Zorg dat je basisvaccinaties op orde zijn en overweeg hepatitis A; verder draait het vooral om hygiëne en preventie: drink geen kraanwater, gebruik desinfectiegel, smeer zonnebrand en bescherm je tegen muggen in verband met dengue en zika. Neem eigen medicatie en een kleine EHBO-set mee, want verkrijgbaarheid varieert, al zijn er toeristenklinieken in de grotere steden.
Voor internet werkt een Cubacel toeristensim het makkelijkst; die koop je op het vliegveld of bij ETECSA met je paspoort, als fysieke sim of eSIM afhankelijk van je toestel. Reken op 3G/4G in steden en wisselend bereik daarbuiten; wifi via NAUTA-hotspots is een back-up. Een powerbank is geen luxe.
[TIP] Tip: Reserveer casas particulares vooraf; neem voldoende contant geld en paspoortkopieën.
Vervoer en rondreizen: Cuba tips voor onderweg
Rondreizen in Cuba werkt het soepelst als je per traject kiest wat het beste past. Tussen steden zijn Viazul- en Transtur-bussen betrouwbaar en betaalbaar; boek idealiter een dag tot enkele dagen vooraf online of via je casa. Taxi colectivo’s zijn sneller en halen je vaak bij je accommodatie op; spreek de prijs en route vooraf af. Zelf rijden geeft maximale vrijheid, maar huurauto’s zijn schaars, brandstof kan variëren en wegen hebben gaten en weinig verlichting, dus liever niet in het donker rijden en elke kans om te tanken benutten.
Download offline kaarten en neem tijd voor omwegen, roadblocks en boerenkarren. In steden kom je ver met almendrones (klassieke gedeelde taxi’s), reguliere taxi’s, bici-taxi’s en te voet; altijd eerst over de prijs praten of de meter laten aanzetten. Treinen en binnenlandse vluchten zijn beperkt en onvoorspelbaar, een privéchauffeur voor dagtrips is vaak een fijne middenweg. Houd kleine coupures bij de hand, tip naar gebruik, en plan je lange afstanden ruim, zodat je reis relaxed blijft.
Tussen steden: Viazul en taxi colectivo
Voor afstanden tussen steden zijn Viazul-bussen en taxi colectivo’s de meest gebruikte opties. Viazul is goedkoop en relatief comfortabel, met airco en bagage in het ruim; je boekt bij voorkeur vooraf via de website of bij het station, want populaire routes raken vol. Kom ruim op tijd om in te checken en je koffer te labelen. Taxi colectivo’s zijn gedeelde auto’s of minivans waarbij je per stoel betaalt; ze zijn sneller en halen je vaak bij je casa op.
Spreek prijs, valuta (euro of CUP), route en eventuele tussenstops vooraf af en reken contant af. Comfort en vertrekuren zijn minder vast dan bij de bus en je wacht soms tot de auto vol zit, maar je wint flexibiliteit en reistijd.
Zelf rijden: huurauto, brandstof en verkeersregels
Zelf rijden geeft je maximale vrijheid, maar vraagt wat extra planning. Huurauto’s zijn schaars, dus boek vroeg, controleer het contract, maak foto’s van bestaande schade en check reservewiel en krik. Neem je rijbewijs, paspoort en huurpapieren altijd mee; bij politiecontroles toon je die rustig. Wegen kunnen gaten, dieren en fietsers hebben, bewegwijzering is beperkt en verlichting ontbreekt vaak, dus rijd bij daglicht en gebruik offline kaarten.
Brandstof kan schaars zijn: tank zodra je kunt, bewaar wat contant geld en een werkende kaart, en plan je route langs grotere steden met stations. Gordels zijn verplicht, telefoneren zonder handsfree is verboden en alcohol achter het stuur is geen goed idee. Houd grofweg 50 km/u binnen de bebouwde kom, 90 buiten en 100-110 op snelwegen. Parkeer bij voorkeur bewaakt.
In de stad: taxi’s (almendrones), bici-taxi en lopen
In de stad reis je het makkelijkst met een mix van lopen, taxi’s en bici-taxi. Almendrones zijn gedeelde oldtimers met vaste routes en lage CUP-tarieven; je stapt in langs de straat, noemt een kruising en deelt de bank. Voor een privérit met een classic car of reguliere taxi spreek je vóór vertrek een prijs en valuta (CUP of euro) af of vraag om de meter. Betaal bij voorkeur met kleine coupures.
Bici-taxi’s zijn perfect voor korte stukjes door historische centra als Habana Vieja of Trinidad; kies een fiets met goede remmen en leg de ritprijs vooraf vast. Lopen blijft de beste manier om sfeer te proeven: draag stevige schoenen voor ongelijke stoepen, neem water mee en kies ’s avonds verlichte, drukkere straten.
[TIP] Tip: Neem contant kleingeld, onderhandel ritprijs vooraf bij taxi’s en colectivos.
Overnachten en eten: Cuba vakantie tips
De meest lokale keuze om te overnachten is een casa particular: je slaapt bij mensen thuis, vaak met een schoon privébadkamer, airco of ventilator en een fijn ontbijt tegen een kleine meerprijs. Reserveer in het hoogseizoen vooruit en bevestig een dag van tevoren via WhatsApp; je betaalt meestal contant in euro’s of CUP. Hotels en resorts bieden meer faciliteiten en all-inclusive gemak, maar minder charme. Eten doe je het best in paladares (particuliere restaurants) waar de kaart meebeweegt met wat er beschikbaar is; verwacht eerlijke klassiekers als ropa vieja, congrí en tostones.
Vegetarisch kan prima met rijst, bonen, yuca en seizoensgroenten; geef dieetwensen duidelijk aan (“sin carne/pescado/leche/huevo”). Drink geen kraanwater, neem flessenwater of gezuiverd water en wees kritisch met ijs. Fooi rond 10% is gebruikelijk in paladares en voor servicepersoneel, dus houd kleine coupures bij de hand. Handig: neem wat snacks mee voor onderweg, want aanbod kan wisselen, en check bij je host waar je in de buurt goed en eerlijk kunt eten.
Casas particulares VS hotel/resort: reserveren en betalen
Onderstaande vergelijking laat in één oogopslag zien hoe reserveren en betalen verschilt tussen casas particulares en hotels/resorts in Cuba, inclusief valuta, (aan)betalingen en praktische aandachtspunten.
| Vergelijkingspunt | Casas particulares | Hotel/Resort | Praktische tip |
|---|---|---|---|
| Reserveren | Direct bij host (WhatsApp/telefoon) of via platforms (Airbnb, Booking/Hostelworld; vaak betalen bij aankomst). Last-minute meestal mogelijk. | Via touroperator of internationale sites (hotelwebsites, Booking/Expedia); realtime beschikbaarheid. In hoogseizoen sneller vol. | Sla bevestigingen offline op (PDF/screenshot); internet kan traag of onbetrouwbaar zijn. |
| Betalen ter plekke | Meestal contant; voorkeur voor EUR of USD, soms CUP. Kaartbetalingen zelden mogelijk bij de host. | Vaak mogelijk met internationale kaarten (Visa/Mastercard niet uitgegeven door VS), maar storingen komen voor; contant als back-up. Prijzen vaak in MLC of USD. | Neem voldoende euro’s mee in kleine coupures en in goede staat; reken niet volledig op pinnen/ATM. |
| Vooruitbetaling & annuleren | Zelden aanbetaling buiten platforms; via Airbnb betaal je vooraf aan het platform. Annulering vaak flexibel in overleg. | Regelmatig aanbetaling of volledige prepay via site/touroperator. Striktere, datumgebonden annuleringsvoorwaarden. | Kies waar mogelijk voor gratis annuleren als je route nog kan wijzigen; check voorwaarden vóór boeken. |
| Prijsopbouw & extra’s | Kamerprijs per nacht; ontbijt en wasservice vaak als betaalde extra. Direct boeken kan commissie besparen. | Tarieftypes (logies/ontbijt, halfpension, all-inclusive). Mogelijke toeslagen (seizoen, late check-out). | Vraag vooraf wat inclusief is (ontbijt, belastingen, resortservices) om verrassingen te voorkomen. |
| Bon/factuur & wisselkoers | Eenvoudige kwitantie; bij EUR/USD kan de host naar CUP omrekenen tegen eigen/afgesproken koers. | Formele factuur; kaarttransacties volgen doorgaans hotel/bankkoers op het moment van betaling. | Noteer prijs én valuta bij reserveren; bevestig ter plekke de koers/munt voordat je betaalt. |
Kern: casas zijn persoonlijk en flexibel maar vooral cash-gebaseerd; hotels/resorts bieden voorspelbare reservering en kaartbetaling, met striktere voorwaarden. Neem altijd voldoende euro’s mee en een back-up betaalplan voor storingen.
In een casa particular boek je vaak direct bij de host of via een platform en bevestig je makkelijk via WhatsApp; hosts vragen soms om je aankomsttijd en registreren je paspoort bij check-in. Betalen doe je meestal contant bij vertrek, bij voorkeur in euro’s of CUP, dus neem kleine coupures mee en vraag vooraf naar de gewenste valuta en het tarief per nacht inclusief ontbijt.
Hotels en resorts reserveer je doorgaans via een reisbureau of internationale boekingssite, met directe kaartbetaling en duidelijke annuleringsvoorwaarden; reken op een borg bij check-in en soms een toeslag voor late check-out. Kaartbetalingen werken hier vaker dan elders, maar verbindingen kunnen haperen, dus hou een plan B met cash achter de hand.
Eten en drinken: paladares, vegetarisch en waterveiligheid
In Cuba eet je het lekkerst in paladares, particuliere restaurants waar families koken met wat er die dag beschikbaar is; verwacht verse vis aan de kust, gestoofd rundvlees, rijst en bonen, en vraag gerust om dagaanraders. Reserveer voor populaire adressen en reken op contant betalen. Vegetarisch gaat prima als je het duidelijk aangeeft: zeg “sin carne, sin pescado y sin jamón” en kies voor gerechten met rijst, bonen, yuca, tostones, seizoensgroenten en omelet; vegan kan ook, maar vraag expliciet naar boter, kaas en bouillon.
Drink geen kraanwater en let op ijs: kies flessenwater of gezuiverd water, borstel desnoods je tanden met flessenwater en vermijd rauwe salades als je twijfelt. Een herbruikbare fles met filter of tabletten is handig, zeker buiten de grote steden.
Fooi en etiket: hoeveel geef je en wanneer
Fooien maken in Cuba vaak deel uit van het inkomen. Dit zijn praktische richtlijnen per situatie, plus wat do’s & don’ts qua etiket.
- Restaurants en paladares: geef circa 10% fooi als er niet “servicio incluido” op de rekening staat; staat het er wel, dan hoef je niet extra te geven.
- Bars en cafés: rond het bedrag af of laat een kleine extra op het schoteltje.
- Taxi’s: spreek vooraf een all-in prijs af; rond af of laat een kleine fooi achter bij goede service.
- Gidsen en chauffeurs: waardeer hen met een bescheiden fooi per halve of hele dag, afhankelijk van inzet en groepsgrootte.
Houd fooien bescheiden maar hartelijk, afgestemd op de service die je krijgt. Met respect en een glimlach kom je in Cuba het verst.
[TIP] Tip: Boek casas particulares vooraf; betaal restaurants contant, kaart werkt zelden.
Route-ideeën en hoogtepunten: vakantie Cuba tips per reisduur
Met 10-14 dagen pak je een compacte west- en centraal-Cuba route: begin met 2-3 dagen in Havana voor oude glorie, musea en een rit in een oldtimer, reis door naar Viñales voor tabaksvelden en een dagtrip naar Cayo Jutías, via Cienfuegos naar Trinidad voor koloniale sfeer en live muziek, en sluit af met strand bij Playa Ancón, Varadero of Cayo Santa María; een korte stop in Santa Clara voor het Che-monument past er prima tussen. Heb je 2-3 weken, voeg dan Camagüey met zijn kunst en steegjes toe, Santiago de Cuba voor son en rumgeschiedenis, Baracoa voor jungle, cacao en kust, en eventueel een hike in de Sierra Maestra of een strandpauze bij Guardalavaca.
Plan 2-3 nachten per stop, reis met Viazul of taxi colectivo, en overweeg een open-jaw ticket (heen Havana, terug Holguín of Santiago) om lange slingers te vermijden. Must-do’s onderweg zijn salsa in een Casa de la Música, snorkelen bij de Varkensbaai, een sigaar rollen met een boer in Viñales en zonsondergang op Plaza Mayor in Trinidad. Zo bouw je een route die ontspannen reist en toch het beste van Cuba laat zien.
10-14 dagen: havana – viñales – cienfuegos – trinidad – strand
In 10-14 dagen proef je Cuba’s highlights zonder te haasten. Start met 2-3 nachten in Havana voor Habana Vieja, Malecón en een oldtimerrit, en kies daarna voor Viñales om te wandelen of fietsen langs mogotes en tabaksboeren; een dagtrip naar Cayo Jutías is de moeite waard. Reis door via de Varkensbaai of Santa Clara naar Cienfuegos voor de baai en boulevard, en plan een dag voor El Nicho watervallen.
In Trinidad geniet je van geplaveide straatjes, live muziek en uitzicht vanaf de klokkentoren; Playa Ancón ligt op een kwartiertje. Sluit af met strand in Varadero of op een cayo. Boek Viazul of een taxi colectivo een dag vooraf, slaap in casas particulares en houd kleine eurobiljetten en offline kaarten bij de hand.
2-3 weken: plus santiago de Cuba, baracoa en camagüey
Met 2-3 weken kun je je route uitbreiden naar het oosten voor meer contrast en cultuur. Camagüey verrast met z’n doolhofstraatjes, kunstgalerijen en tinajones; verken per bici-taxi en strijk neer op een schaduwrijk plein. Vanuit daar reis je naar Santiago de Cuba voor rauwe energie, son in de Casa de la Trova en zonsondergang bij Castillo del Morro; plan 2-3 nachten, want afstanden zijn lang. Baracoa bereik je via de spectaculaire La Farola-bergweg; reken op regenwoud, cacao, rivierzwemmen bij Yumurí en relaxen op Playa Maguana.
Reken op 7-10 uur tussen stops, dus kies Viazul, taxi colectivo of een privéchauffeur en plan bufferdagen. Binnenlandse vluchten zijn schaars en onvoorspelbaar. Neem extra cash, download offline kaarten en bedenk een open-jaw ticket om kilometers te winnen.
Must-do ervaringen: favorieten uit ons Cuba reisblog
Dans tot laat bij de Casa de la Música in Trinidad en pak de zonsondergang mee op Plaza Mayor; je voelt meteen waarom dit stadje zoveel harten steelt. Struin in Havana over de Malecón, maak een rit in een oldtimer langs El Capitolio en Prado en duik de rum- en salsoscene in bij Callejón de Hamel op zondag. In Viñales bezoek je een tabaksboer, rolt je eigen sigaar en rijdt te paard door de valleien tussen de mogotes.
Snorkelen of duiken doe je bij de Varkensbaai, waar je vanaf de rotsen zo het water in stapt. Tussen Cienfuegos en Trinidad koel je af bij de El Nicho-watervallen. In het oosten swing je in Santiago’s Casa de la Trova en hike je bij Baracoa naar El Yunque of langs de Río Yumurí.
Veelgestelde vragen over reistips cuba
Wat is het belangrijkste om te weten over reistips cuba?
Reistips voor Cuba draaien om voorbereiding: toeristenkaart/visum en verzekering verplicht, beste reistijd november-april. Neem euro’s contant mee, reken op beperkte pinautomaten en internet. Kies voor casas particulares, Viazul of taxi colectivo, en plan schaarse brandstof.
Hoe begin je het beste met reistips cuba?
Begin met routeplanning: 10-14 dagen Havana-Viñales-Cienfuegos-Trinidad-strand. Reserveer casas particulares vooraf en Viazul/taxi colectivo. Regel toeristenkaart, bewijs zorgverzekering en contant euro’s. Download offline kaarten, vertaalapp, en onderzoek Cubacel-sim/wifi-kaarten voor internet. Leer over CUP/MLC en actuele wisselkoersen.
Wat zijn veelgemaakte fouten bij reistips cuba?
Valkuilen: vertrouwen op pinnen of creditcards, kraanwater drinken, te laat huurauto reserveren, geen contant kleingeld voor fooien, geen kopieën van documenten, te krappe reistijden, én internet overschatten. Plan voor brandstofschaarste en wisselkoersen buiten officiële banken.
